Thriller: ‘geflest’ door een wijnverkoper

De duurste fles wijn aller tijden (156.000 dollar) betekent het einde voor wijnfraudeur Rodenstock.

Op 5 december 1985 veilde Christie’s New York  een fles Château Lafitte Bordeaux  uit 1787. Koper was de Amerikaanse miljardair Malcolm Forbes, eigenaar van het gelijknamige Amerikaanse magazine. De geveilde fles zou eigendom zijn geweest van de man die de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring schreef, de beroemde vierde president van de Verenigde Staten, Thomas Jefferson. De fles werd geveild voor $ 156.000. Dat was meer dan vijfmaal het bedrag dat tot dan ooit voor een fles wijn was neergeteld.

Was Forbes eerst nog ontdaan over het bedrag dat zijn zoon Kip in zijn naam voor de fles had geboden, maar hij veranderde van mening omdat de aankoop hem zoveel gratis publiciteit opleverde. ‘Een stuk geschiedenis kopen kost geld,’ verklaarde Forbes.

De fles was naar eigen zeggen ontdekt door de Duitser Hardy Rodenstock, een voormalige popbandmanager, die zich had herschoold tot wijnverkoper en niet wilde bekendmaken van wie hij de fles had gekocht. Al snel ontstond er twijfel over de herkomst van de fles. In de persoonlijke notities van Jefferson, die tijdens de periode dat hij als ambassadeur in Frankrijk fungeerde, zich in de wijnen van het wijnland had verdiept en als een groot connaisseur werd beschouwd, werd over de fles geen enkele aantekening teruggevonden.  Ook het feit dat Jefferson zijn eigen initialen “Th.J” op de fles gegeraveerd stonden, bevreemde kenners.

Toch kon Rodenstock nog een tijd de schijn ophouden. Christie’s eigen wijnspecialist, de befaamde Michael Broadbent, steunde de Duitser openlijk en sprak van een fles van ‘onschatbare’ waarde. Ook anderen lieten zich makkelijk overdonderen door Rodenstock’s talent om unieke Yquems, Margaux, Lafittes en Moutons uit het niets te toveren. (Rodenstock’s nick-name was niet voor niets ‘Monsieur Yquem’, een naam die zijn liefde voor de zoete witte klassieke Bordeaux  moest accentueren). Veel van die kennissen hoopten stiekem door Rodenstock te worden uitgenodigd op een van zijn proeverijen waar hij zogezegd unieke flessen voor een ‘vriendenprijs’ van de hand deed. Zo ontstond Rodenstock’s wijn imperium en werd hij de wine-tycoon genoemd vanwege zijn uniek talent om deze flessen zonder veilingen aan de man te brengen.

Maar samen met de wijnprijs nam eind tachtiger jaren ook de angst voor nep flessen toe. Wekelijks werden dubieuze flessen op veilingen aangeboden, waarvan een aanzienlijk aantal konden worden terug getraceerd naar Hardy Rodenstock. Niet veel later schakelde Bill Koch, een gedupeerde Amerikaans miljardair die zich via Rodenstock ook 4 flessen uit de kelder van Jefferson had aangeschaft, een team van onderzoekers in, die de waarheid aan het licht moesten brengen. Uit forensisch onderzoek bleek dat de gravure van de initialen was aangebracht met modern gereedschap, niet met een 18^e eeuws werktuig.

Koch daagde Rodenstock (wiens echte naam uiteindelijk Meinhard Goerke bleek te zijn) in 2006 voor het gerecht , nadat in één van zijn kelders blanco etiketten, kurken en ander namaakmateriaal was gevonden. Hardy Rodenstock, jarenlang beschouwd als één van de  beste flessenhunters, bottle-magnaat, in de uitermate complexe wijnwereld, bleek niet meer te zijn dan een ordinaire fraudeur. Hij kreeg ook een nieuwe bijnaam: ‘Monsieur Yquem’ gaat voortaan door het leven als de ‘Konrad Kujau van de wijngaarden’, in referentie naar de namaker van Hitler’s dagboeken